Tre poesie in dialetto cremonese di Adele Poggi

LA MASENÀADA

La giurnàada l'è bèla,

l'estàat l'è rivàat,

se stà tàant béen fòora...

dò dóne in sh l'àangol

le se coonta i pecaat,

Le pàarla, le pàarla,

j è apèena Undees ùure,

ghé n'è amò del tèemp...I

Ma rìiva mesdé

e per lùur l'è 'n mumèent.

En bèl ventezól

che intàant n'è lavàat

el me pòorta dò vùus

che s'è salutàat

Bongiorno Ruzina

La salùti Nunziàada;

sunti propia cunteenta

de v'iila truvàada

perchè gum fat 'na bela masenàada

EL GIARDEEN DE LA SIOORA PALMIRA

Chi sà se 'l gh'è amò

El giardéen de la Sioora Palmìra

In dùa vulàava la fantasia

a sùura le piàante fiurìide

che le fiiva ombra

a i trii scaléen e a la bligadéera in foont a la lògia

cuntàavi i soo fiùur:

a sinistra i spadòon,

en sarées e 'n pèersech,

là in fòont margarìte

e curnèet bèen in téera,

in méza insalàta, mùghèt, ttilipàan, na piànta de meignàaghe,

a dèestra le dalie e le ròoze e dò còle de viole del penséer tacàade al mùr de la

beigadéera ...... Nascòst, en reciàm silenziùus el, ne spetiava,

tra n'uciàada a le màan de la sioòra Palmìra

che svèelte le cusiiva

e'l sòo "sé" che sèemper el rivàava a la féen de la lòonga guciàada;

"Silèenzi" l'éera la cundisiòon;

po', via in méeza ai fiùur che màai, màai le màan le gh'à catàat.

Ma 'I nòoster respiir el sentina de fiùur

In de 'I gìir de vàalzer d'i sentéer pistàat.

Méez'ùura         N'ùura...

Fin a quàant, in vèers séera, se 'nava a giugàa

in bùgadéera de sfruùs

"TEUTA CÙULPA DE 'L TUROON

L'àaltra matlna me sùn desedàada

cun l'intensiòon de scancelàa

el màal che turmèenta chi, tàa'me mé,

la ròba dùulsa póol mìia mangiàa.

L'éera na vója che me strenzìiva

àanca ie vèene pusèe picenìne

perchè 'I me co'or el batìiva fòort

e pò tremàavi cun tilt el còorp.

Pòorca l'òoca, sìivi pròpia stufa;

da quàant i m'a dì t, de 'l cinbuantatrli:

"Té, i to dèent te gh'èet peu d'indulsìi..."

'I è stàt quàazi 'n calvàari, na ròba breuta.

Quàant gh'òo tròp seucher che và in d'i binàari

gh'ò na gran séet, me ciàpa l'arsùura

ma se luu 'I càia fóora mizbúra

íncumìinci a tremàa e a fàa l'utavàari.

E 'I fàto 'l è che se gh'òo carestìa

de chél pòoch seucher che'l è necesàari,

mé gh'òo de suguutàa a mangiàa

fìn a quàant lini 'I s'è mìs a pàari.

Ma el pròpia pusìbil che ghe sìa nièent,

me sùn dumandàada l'àaltra matìna,

che 'l sia bòon de fàa funsiunàa

la giàangula bùna de fàa l'insulina?

in de chél ‘mumèent me sun ricurdàada

de chél che dìis a vòolte la gèent

quàant en quaid'eun el dìis de éser malàat,

ma 'I só dutùur el 'I à màai cunfermaat:

"Gh'aràal foorse 'l màal de la petintàana?

(vergót de malàat e la bùca sàana?)."

E se cuzé fiìdèsi àanca mé ?...

Se gh'ès de mancàame 'n qual venerdé ?...

La sarès pròpia na bèla ròba,

pudarèsi guarìi cùn la vuluntà,

ma chél distiuurp che dizi mé

el me làsa pieu, el gh'àa mia la ceera!...

Súbit l'idea la m'à cunquistàat

- Cèerto, l'è tuta na me invensiòon;

adès vòo a mangiàa en tòch de turòon! ‑

E rivàada ìn cuuzìna en tòch n'ò tajàat,

l'ò vardàat bèen, l'ò pirlàat

pò gh'ò decìis: ghe dòo 'n sgagnòon!

Me ve sicùúri che 'l éera pràan bòon...

sgagnàavi, sgagnàavi, ma tuet a 'n tràt...:

Eco, en dèent de chéi bòon 'l è 'ndàt!

- Adès gh'ò mis en pòo de giudisi

perchè 'I me dutùur el dìis: - Ròbe de màt!

-Ma mé ve dizi: - Che sacrifisi! -

CR ,1987 Adele Poggi